Terwijl de aandacht van de gemiddelde accountant in beslag wordt genomen door het drukke seizoen met jaareindecontroles, staat voor de maatschappij de accountancy sector steeds vaker in het nieuws. De scope van duurzaamheidsverslaggeving wordt verkleind, het beroep blijkt onaantrekkelijk te zijn voor leerlingen in het hoger onderwijs en AI is in zijn opmars om ons werk over te nemen. Dit artikel neemt een vogelvluchtperspectief in op de relevante ontwikkelingen binnen de accountancy sector van nu. 

‘Stop the clock!’ – Omnibus voorstel
Sinds de introductie van de CSRD¹ (Corporate Sustainability Reporting Directives) in Europa, zijn grote bedrijven verplicht om te rapporteren over de impact van hun activiteiten op mens en milieu. Deze richtlijn is nog niet opgenomen in de Nederlandse wet en dat komt goed uit. Met de publicatie van het Omnibus vereenvoudigingspakket op 26 februari², wordt er namelijk gericht op het reduceren van de reikwijdte van de CSRD. Het ‘Stop-the-clock’ voorstel om verplichte duurzaamheidsverslaggeving uit te stellen naar boekjaar 2027 is op 14 april³ al goedgekeurd door de Europese Raad, het Omnibus vereenvoudigingspakket wordt op dit moment nog besproken.  

De ‘duurdere’ accountant
Met de toenemende wet- en regelgeving voor klanten en accountants en een oproep vanuit de AFM om diepgaander onderzoek te verrichten op frauderisico’s⁴, is er steeds minder personeel om het werk van de accountant uit te voeren. Daarbij komt ook nog eens kijken, dat de instroom in de praktijkopleiding en het slagingspercentage een dalende groei doormaken⁵. De accountant van tegenwoordig ervaart meer werkdruk en vindt het lastig om te streven naar een gezonde werk-privébalans. Volgens ING research⁶, is dit het vierde jaar op rij dat de tarieven in de accountancy sector met minstens 4,5% stijgen. Met de toenemende vraag op de arbeidsmarkt naar accountants, stijgen de personeelskosten en dienen de accountantskantoren een kritische blik te werpen op hun klantenportefeuille. 

De ‘goedkopere’ accountant
In lijn met de bovengenoemde ontwikkelingen, dient er met minder mensen meer werk te worden verricht. Om de efficiëntie te vergroten, wordt er veelal geïnvesteerd in Artificial Intelligence (AI) door accountantskantoren en heeft de NBA de zogenoemde “Taskforce AI”⁷ ingezet om gebruik van AI te bevorderen onder accountants. Dit biedt een verlichting op routineuze taken en het uitvoeren van data-analyse. Hierdoor wordt de accountant ondersteund met inzichten in de financiële prestaties, de detectie van fraude en/of continuïteitsproblemen van een onderneming.  

Welke accountant wint de strijd?
Spoiler alert: er is geen strijd. Accountancy draait niet alleen om het hebben van technische vaardigheden, maar ook om soft skills zoals samenwerken en probleemoplossend denken. Met de publicatie van het Omnibus vereenvoudigingspakket, wordt er een poging gedaan om het werk van de accountant te verlichten. Daarbij neemt AI het saaie werk van de accountant over en kan de accountant zijn ‘duurdere’ prijs rechtvaardigen door op een hoger niveau inzichten op te doen en dienst te verlenen aan klanten. Dit allemaal hand in hand met onze nieuwe bondgenoot AI. Laat dat toevallig iets zijn waarmee de toekomstige accountant ook al mee bezig is, sinds de gemiddelde student gebruik maakt van ChatGPT of soortgelijke programma’s⁸. De toekomst van accountancy is niet alleen digitaal, maar ook menselijk.

Bronnen
1. Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD)
2. Omnibus I – European Commission & Omnibus II – European Commission 
3. Vereenvoudiging: Raad geeft groen licht voor stop-de-klokmechanisme – Consilium 
4. Accountants moeten specifieker en diepgaander controleren op frauderisico’s 
5. Meer vertrek dan instroom: accountancy zet zich schrap voor blijvend tekort 
6. Hogere tarieven accountantsdiensten door personeelstekort – ING 
7. Taskforce AI 
8. Bijna kwart Nederlanders gebruikt kunstmatige intelligentie zoals ChatGPT | CBS