De accountancysector kampt al jaren met een grote uitstroom van vrouwen gedurende hun carrière. Hoewel de instroom van vrouwelijke accountants in opleiding toeneemt, neemt het aantal vrouwen in het vakgebied steeds verder af naar mate hun carrière vordert. De combinatie van lange werkdagen, een intensieve studie, het gebrek aan doorgroeimogelijkheden én het gebrek aan rolmodellen lijken de voornaamste oorzaken voor deze uitstroom.

Voor jonge moeders lijkt de uitdaging nóg groter: de hoge werkdruk en strakke deadlines laten (te) weinig ruimte voor een gezin. Hierdoor voelen velen zich gedwongen om hun ambities op een lager pitje te zetten of zelfs helemaal uit de sector te stappen. Dit resulteert in een schrijnend gebrek aan vrouwen in de top van de accountancysector. Als de accountancywereld diversiteit serieus neemt, moet zij deze structurele problemen onderkennen en oplossen.

Leef-werk integratie

De mythe van de balans tussen werk en privé blijft een hardnekkig ideaalbeeld. Maar laten we eerlijk zijn: als je de top wil bereiken, is er geen perfecte balans. Sterker nog, de term ‘balans’ verdwijnt steeds meer naar de achtergrond. Lois P. Frankel spreekt in haar boek ‘Nice girls don’t get the corner office’ liever over ‘leef-werk integratie’. Het impliceert dat we niet langer twee gescheiden werelden proberen te verenigen, maar het een in het ander laten overvloeien, wat leidt tot meer flexibiliteit en starre grenzen verwerpt. Toch is dit slechts een nieuwe verpakking van een oud probleem: de last van de onmogelijke keuze tussen een succesvolle carrière of een gezinsleven ligt nog steeds grotendeels op de schouders van vrouwen.

Anne-Marie Slaughter verwoordde het mijns inziens mooi in haar essay ‘Why women still can’t have it all’: vrouwen kunnen alles hebben, maar niet alles tegelijkertijd. De keuze tussen carrière en gezin blijft een strijd, waarbij vrouwen vaker compromissen moeten sluiten dan mannen. Veel werkende moeders ervaren hierdoor een constant schuldgevoel: op kantoor denken ze dat ze thuis moeten zijn, en wanneer ze thuis zijn voelen ze de druk om professioneel beschikbaar te blijven voor het werk. Dit is geen teken van persoonlijke zwakte, maar een reflectie van een systeem dat vrouwen nog altijd dwingt om te kiezen.

Noodzaak naar flexibiliteit

Mary Matalin, voormalig adviseur van president George W. Bush en zijn vicepresident Dick Cheney, gaf haar invloedrijke functie op om meer tijd met haar kinderen door te brengen. Zij benadrukt dat controle over je eigen agenda de enige manier is om een carrière en een gezin te combineren. We moeten dus af van de illusie dat ‘alles hebben’ vooral een kwestie is van doorzettingsvermogen en een goede planning. In plaats daarvan moeten we de barrières die vrouwen in de weg staan benoemen en aanpakken. Bedrijven moeten erkennen dat de werkstructuur verandering nodig heeft: een cultuur waarin zowel mannen als vrouwen vrij zijn om werk en gezin te combineren zonder stigma.

De accountancysector

Ondanks dat mijn persoonlijke ervaring met flexibele werktijden en de mogelijkheid tot hybride werken als jonge moeder gelukkig goed is, vormt de accountancysector op bovenstaande (helaas) nog geen uitzondering. De sector staat bekend om lange dagen en een hoge werkdruk, wat het voor vrouwen, en met name jonge moeders, lastig maakt om door te groeien. Accountantskantoren die serieus werk willen maken van diversiteit en inclusie, zullen flexibele werkmodellen moeten implementeren, zoals hybride werken en parttime partnerschappen. Daarnaast zijn transparante promotiecriteria en gestructureerde mentoringprogramma’s een goed middel om vrouwen te ondersteunen in hun carrièreontwikkeling.

Naast bovenstaande maatregelen gericht op vrouwen kan ook het verlengen van het vaderschapsverlof en het normaliseren van parttime werken voor mannen bijdragen aan een meer gelijkwaardige cultuur op de werkvloer van accountantskantoren. Door deze aanpassingen kunnen accountantskantoren niet alleen meer talentvolle vrouwen aantrekken, maar ook behouden en hopelijk laten doorgroeien naar de top.